Aphex Twin: de tweede golf (met enkele tips)

Aphex Twin liefhebbers zijn waarschijnlijk de enige muziekliefhebbers die op dit moment een gouden periode doormaken. Nadat Richard D. James eerder dit jaar een groot aantal tracks uit zijn archief openbaar had gemaakt werd het onvermijdelijk stil en kon men eens rustig de schat beluisteren. Eind april is echter een tweede golf begonnen en inmiddels heeft Aphex Twin laten doorschemeren dat hij nog veel meer materiaal heeft liggen en niet eens serieus aan zijn werk uit deze eeuw is begonnen. Ook de nieuwe reeks bestaat uit een verbazingwekkend veelzijdig palet aan geluiden die eigenlijk alleen maar worden verbonden door de Aphex touch. Er zijn probeersels zoals de eerste tracks die hij met een sampler maakte (Mulberry Bush), een mysterieuze opname van zingende vrienden (36 Nathalie, Jane, Me, Hawke [Imperial Ring]) een lange superexperimentele track (36 Shroommdot [miCro3] [8th Dimension Transmission]) en een groot aantal nummers die zich kunnen meten met het beste uit zijn officiële oeuvre.

Tegelijkertijd begint ook het Aphex Twin persona langzaam te veranderen, van kluizenaar naar vriendelijk communicerend met fans. Zo liet hij zich onder andere ontvallen dat een Selected Ambient Works 3 al half af is en veel meer nieuw werk op Warp gaat verschijnen. Daarnaast heeft hij een aantal playlists gemaakt van de Soundcloud tracks die helpen om je als luisteraar te oriënteren in de overdaad. Want het is moeilijk bij te houden. Niet zozeer de hoeveelheid files—dat vergt een beetje toewijding—maar het echt luisteren, het doorgronden van de muziek. Het daadwerkelijk leren kennen van het archief gaat minstens de rest van het jaar duren en ik heb gemerkt dat dit proces beter verloopt wanneer je de muziek op een mp3-speler zet en gaat wandelen of fietsen, dan wanneer je half-afgeleid bezig bent met je dagelijkse werkzaamheden. Gezien de aangekondigde hoeveelheid tracks die nog zullen verschijnen kan dit proces nog jaren in beslag nemen.

Ik heb inmiddels het gevoel dat maar een kleine groep dit materiaal serieus beluistert (als verhaal, analyse, is het sowieso van de radar verdwenen en misschien is dat wel beter.) De tijden dat ‘Didgeridoo’ op massale raves klonk of ‘Windowlicker’ een nummer 1 hit dreigde te worden, liggen ondanks die Grammy voor Syro achter ons. De indruk ontstaat dat Aphex Twin de muzikant van muzikanten is geworden en ik heb al een aantal keer het idee opgepikt dat hier grote mogelijkheden liggen. De terugkeer van de tovenaar met zijn vreemde hoge standaard, maar ook met een hele eigen kijk op de waarde van muziek voorbij de platte economische…en vooral als inspiratie. Het effect van zijn archief zal waarschijnlijk de vorm aannemen van een ondergrondse explosie waarvan we de schokgolf pas over een tijd zullen voelen.

Zoals gezegd door de hoeveelheid is het lastig grip te krijgen op het materiaal, maar een tiental hoogtepunten tot nu toe zijn voor mij:

AFX Theme
Original Chaos Riff
4 Red Calx [slo]
14 Floating ∞
14 Make a baby
19 Slow early morning
Fork Rave
34 Ibiza Spliff
1 Human Rotation
5 Just Fall Asleep

Verder is de SAW 1.5 playlist een perfecte introductie.